Genital organlar
Bu çizimler cinsel organların şematik temsilleridir ve gerçek hayattaki çeşitliliği yansıtmamaktadır. Cinsel organların görünümü kişiden kişiye farklılık gösterir.
Vulva
Dış genital organlar, vulva (iç ve dış dudaklar ile vajina girişi) ve klitorisin görünen kısmından oluşur.
İç kısımda ise rahim (uterus), yumurtalıklar, fallop tüpleri, vajina ve bazı bezler bulunur.
Her vulva kişiden kişiye farklılık gösterir. Vulva aşağıda belirtilen yapılardan oluşur:
Dış ve iç dudaklar
Dudakların görünümü, rengi ve boyutu kişiye, o andaki duruma (örneğin cinsel uyarılma esnasında) ve kadının yaşına bağlı olarak değişiklik gösterir. İki iç dudak, vajina ve idrar yolu girişini çevreler. İç dudaklar, dış dudaklardan hizasında, önünde veya gerisinde olabilir ve simetrik olmayabilir.
Klitoris
Klitoris, penise benzer şekilde, farklı erektil dokulardan (kavernöz ve süngerimsi dokular) oluşur. Klitorisin sadece küçük bir kısmı dışarıdan görülebilir: klitoris baş kısmı (glans) ve onu örten üst deri (prepusyum). Klitoral ampuller (yaklaşık 4 cm) ve klitoral sütunlar (yaklaşık 4 cm) vücudun içindedir. Klitorisin toplam uzunluğu 8-12 cm’dir. Cinsel uyarılma sırasında dokular kanla dolar, bu da klitoris bezlerinin ve sütunların genişlemesine ve hafifçe sertleşmesine (ereksiyon) neden olur. Klitorisin şu anda bilinen tek işlevi cinsel hazdır.
İdrar deliği
İdrar deliği, mesaneden çıkan, idrar yolu (üretra) adı verilen dar bir kanalın ucudur ve idrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlar.
Rahim (uterus)
Rahim (uterus) ters çevrilmiș bir armut şeklinde ve benzer büyüklüktedir. Kas dokusundan oluşur ve iç duvarı endometrium adı verilen mukoza zarıyla kaplanmıștır. Rahim, hamilelik sırasında embriyonun geliştiği ve adet döneminde adet akışının başladığı yerdir. Rahmin vajina ile birleşen kısımına rahim ağzı adı verilir.
Yumurtalıklar
İki yumurtalık, oval şekilli ve badem büyüklüğündedir. Yumurtalıklar yumurtaları üreten bezlerdir. Ayrıca, yumurtalıklarda östrojen ve progesteron gibi cinsiyet hormonları da üretilir.
Fallop tüpleri
Fallop tüpleri, yumurtalıkları rahme bağlayan huni şeklinde hareketli iki tüpten oluşur. Yumurtalar bu tüpler aracılığı ile yumurtalıklardan rahme taşınır.
Vajina
Vajina, vulva ile rahim arasındaki esnek ve genișleyebilir bir kanaldır. İç yüzeyi kaslardan ve mukoza zarlarından oluşur. Vajina, vajina ile rahim arasındaki dar geçit olan servikste son bulur.
Kızlık zarı (hymen)
Kızlık zarı (hymen), vajina girişinin kenarlarını çevreleyen ince bir zardır. Açıklığı, şekli ve ne kadar elastik olduğu kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazı kişilerde zardaki küçük bir yırtık, ilk birkaç cinsel ilişki sırasında kanamaya neden olabilir, ancak bu her zaman gerçekleșmez. Bu nedenle, ne kızlık zarının görünümü ne de kanamanın olup olmaması, kişinin penetratif cinsel ilişkiye yașayıp yașamadığının göstergesi değildir.
Not: Çok nadir durumlarda kızlık zarı tamamen kapalı olabilir ve böyle bir durumda bir açıklık oluşturmak için cerrahi bir ișlem gerekebilir.
Büyük vestibüler bezler (Bartholin bezleri)
Bunlar vajina girişinin her iki yanında bulunan bezelye büyüklüğünde iki bezdir. Bu bezler vajina girişini nemlendirmeye ve kayganlaştırmaya yarayan bir sıvı salgılarlar.
Paraüretral bezler (Skene bezleri)
Erkek prostatının kadındaki eşdeğeri olarak kabul edilen paraüretral bezler, idrar yolunun (üretra) çevresinde yer alır. Bu bezlerin salgıları, idrar yoluna ve idrar deliğinin her iki tarafındaki iki küçük kanala boşalır.
G noktası
"G noktası" genellikle vajina girişine yakın bir bölgede bulunan, klitorisin iç kısımlarıyla temas halinde olan vajina duvarınındaki bir alanı tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Burası geniş bir alan olup, izole tek bir nokta değildir ve çok hassas olduğu bilinmektedir. Bu bölgenin uyarılması haz ve cinsel uyarılmaya neden olabilir, orgazmi tetikleyebilir ve hatta fışkırma (squirting) olarak bilinen boşalma (ejakülasyon) ile sonuçlanabilir.
Anüs
Anüs, bağırsağı vücudun dışına bağlayan açıklıktır. Anüs aynı zamanda cinsel uyarılmaya neden olabilecek hassas bir bölgedir.
Penis
Dış genital organlar, penis ve skrotumla (torba) içinde bulunan iki testisten (erbezi) oluşur.
İç kısımda ise vaz deferens (sperm kanalı), prostat ve seminal veziküller bulunur.
Penis, klitorise benzer șekilde, farklı erektil dokulardan (kavernöz ve süngerimsi dokular) oluşur. Bu dokular cinsel uyarılma sırasında kanla dolar ve penisin sertleşmesini (ereksiyon) sağlar. Boşalma (ejakülasyon) sırasında erektil dokuların etrafındaki kaslar kasılır ve sperm penis aracılığı ile vücuttan dışarı atılır. Üretilen sperm miktarı kişiden kişiye ve zamana göre değişiklik gösterir. Boşalma genellikle haz (orgazm) verir, ancak her zaman böyle olmayabilir.
Penis başı (glans)
Penis başı, penisin ucundaki bölgedir ve dokunmaya karşı çok hassastır.
Sünnet derisi (prepus)
Sünnet derisi, penis başını örten ve koruyan küçük bir deri parçasıdır. Dokunmaya karşı çok hassastır. Bu deri, penis sert ya da yumuşak olsa da eşit derecede iyi geri çekilebilmelidir.
Notlar:
Sünnet derisinin kesilmesi ameliyatı sünnet olarak bilinir. Bu işlem dini, sosyokültürel veya bazen tıbbi gerekçelerle de yapılmaktadır. Bedeni ilgilendiren her eylemde olduğu gibi, bu konuda da herkes kendi seçimini yapma hakkına sahiptir.
Sünnet derisi çok sıkı veya penis başını ortaya çıkarmak için geri çekilemiyorsa, buna fimozis denir. Böyle bir durumda, bir çocuk doktoruna veya pratisyen hekime danışılması tavsiye edilir.
İdrar deliği
İdrar deliği, mesaneden başlayan ve idrarın dışarı akmasını sağlayan penis içindeki dar bir tüpün (idrar yolu) ucudur. Boşalma öncesi sıvı (pre-ejakülat) ve sperm idrar yolundan dışarı atılır. İdrar ve spermin aynı anda idrar deliğinden dışarı akması mümkün değildir.
Testisler
Testisler, sperm (saniyede yaklaşık 2.500 oranında) ve bir cinsiyet hormonu olan testosteronunu üretir. Testislerin görünümü kişiden kişiye göre farklılık gösterir. Iki testisin birbirlerinden hafif şekilde farklı olması normaldir (örneğin boyut, kalınlık veya yükseklik açısından).
Epididim
Epididim (erbezi üstü), sperm hücrelerini depolamak için kullanılan bir dizi kanaldır.
Skrotum (testis torbası)
Skrotum, testisleri ve epididimi barındıran bir deri kesesidir.
Bulboüretral bezleri (Cowper bezleri)
Bulboüretral bezler, bezelye büyüklüğünde iki bezdir. Cinsel uyarılma sırasında, bu bezler idrar yoluna (üretra) az miktarda șeffaf ve yoğun bir sıvı salgılarlar. Bu salgı, boşalmadan önce idrar yolunu temizlemek ve kayganlaştırmak için kullanılır. Bu sıvı, bazen penis başının ucunda berrak bir damla olarak görünür. Bu sıvı aynı zamanda boşalma öncesi sıvı (pre-ejakülat) veya "pre-sperm" olarak da bilinir. Bu sıvıda sperm bulunur.
Prostat
Prostat, spermleri bakterilerden koruyan ve boşalma sonrası hareket etmelerini sağlayan bir sıvı salgılar. Uyarıldığında cinsel hazzı tetikleyebilen hassas bir bezdir.
Seminal veziküller
Seminal veziküller üreme sistemine ait bezlerdir. Bu veziküller, spermin büyük kısmını oluşturan seminal sıvıyı üretirler. Seminal sıvı daha sonra prostattan geçerek idrar yoluna (üretra) ulaşır.
Vas deferens (sperm kanalları)
İki sperm kanalı, sperm hücrelerini taşır ve epididimi prostata bağlar. Ardından sperm hücreleri ve seminal sıvı prostattan geçerek idrar yoluna (üretra) yönlendirilir. Sperm hücreleri, seminal sıvı ve prostat salgılarının birleșimi semen sıvısını oluşturur.
Anüs
Anüs, bağırsağı vücudun dışına bağlayan açıklıktır. Anüs aynı zamanda cinsel uyarılmaya neden olabilecek hassas bir bölgedir.
Kendi bedeniniz hakkında seçim yapma hakkı
Herkesin kendi bedeni hakkında özgürce seçim yapma hakkı vardır. Kişinin bilgilendirilmiş rıza gösterme yetisine sahip olduğu ve prosedüre itiraz etmesi halinde, cinsel organlar üzerinde gereksiz tıbbi prosedürlerin yapılması yasaktır.
Kadın sünneti ya da kadın genital mutilasyonu (KGM), tıbbi olmayan nedenlerle kadın dış cinsel organının kısmen veya tamamen çıkarılmasını ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Kadın sünneti farklı şekillerde yapılabilir ve bu işlemin uygulandığı yaș kişiden kișiye büyük farklılık gösterir. İsviçre’de ve diğer birçok ülkede kadın sünneti yasaktır.
Herhangi bir sorunuzda veya desteğe ihtiyacınız olduğunda lütfen şu adresi ziyaret edin: https://www.excision.ch/
Bağlantılar ve kaynaklar
Yazar: 2025, SANTÉ SEXUELLE SUISSE (İsviçre Cinsel Sağlık Vakfı), ALECSS, (Fransızca ve İtalyanca Konuşan İsviçre’deki Cinsel Sağlık Uzmanları Birliği - Eğitim - Öğretim - Danışmanlık) ve faseg, Danışmanlık ve Eğitimde Cinsel Sağlık Uzmanlık Derneği.
Orijinal metinde (Fransızca) tıbbi redaksiyon: Dr. Sara Arsever (Cenevre Üniversitesi, HUG), Dr. Céline Brockmann ve Maéva Badré (Bioscope, UNIGE)
Çevirinin tıbbi redaksiyonu (Türkçe): Mayis Kaba, PhD
İçerik, İsviçre Federal Halk Sağlığı Müdürlüğünün (FOPH) desteğiyle üretilmiştir