Hamileliği Sonlandırma (Kürtaj) - Genel bilgiler ve danışma merkezleri
Önceden planlanmamış hamilelik kadının, erkeğin veya çiftin hayatında krize yol açabilir. Böylesi bir durumda kaçınılması mümkün olmayan temel sorunlar gündeme gelebilir. Içinde bulunduğunuz yaşam koşullarında hamileliğin sizin için ne anlama geldiğini bilen, hamileliği devam ettirmeye yada sonlandırmaya karar verecek olan tek yetkin kişi sizsiniz.
İsviçre’nin ilgili federal yasasına göre, hamileliğin meydana gelişinden doğrudan sorumlu olan kişilerin ücretsiz danışmanlık hizmetlerinden yararlanma ve yardım alma hakkı bulunmaktadır. Hamileliğin devamı üzerinde kararınızı vermiş veya hâlâ tereddüt içinde bulunuyor olsanız da olmasanız da, cinsel sağlık ve aile planlaması alanında kantonunuzda yetkili danışma merkezlerinden bu konularda yardım alabilirsiniz. Bu merkezlerin görevi size bilgi, destek ve danışmanlık hizmeti vermektir (1981 yılında yürürlüğe girmiş olan 857.5 sayılı Federal Yasa).
1. İsviçre yasalarına göre hamileliği sonlandırma
Hamileliğin ilk 12. haftasında (son âdet tarihinin ilk gününden itibaren hesaplanır) kürtaja kadın karar verir. Eğer kadın hamileliğini sonlandırmaya karar verir ise, tıbbı muayene kapsamında zor durumda bulunduğunu acıklayan bir belge imzalamak zorundadır. Kadının kendisinin sıkıntılı durumda olduğunu beyan etmesi yeterlidir, bunu herhangi bir şekilde kanıtlamak zorunda değildir.
Eğer hamile kadının fiziksel ve/veya ruhsal sağlığı hamilelikten dolayı tehlikede ise, hamileliğin 12. haftadan sonra sonlandırması yasaldır. Bu tehlikeyi değerlendirmek ve buna ilişkin bir karar almak doktorun görevidir. Yasal düzenlemeye göre, hamilelik ilerledikce hayati tehlikenin daha da büyümesi gerekmektedir (İsviçre Ceza Kanununun 119. maddesi).
16 yaşın altındaki genç bayanların bu konuda uzmanlaşmış ayrı bir danışma bürosuna başvurmaları gerekir. Bir çok Kanton`da yetkili cinsel sağlık ve aile planlaması danışma bürosu veya çocuk ve gençlik psikiyatri servisi bu hizmeti vermektedir.
2. Hamileliği sonlandırma yöntemleri
Hamilelik ilaç alınarak veya cerrahi müdahale ile sonlandırılabilir. Hangi yöntemin uygun olacağı, hamile kadının kendi arzusuna, hamileliğin süresine ve kadının hastalık durumuna veya kadında olabilecek risklere bağlıdır.
İlaçlı yöntem
Hamileliğin sona erdirilmesinde iki ilaç kullanılır. Birinci ilaç Mifepriston`un etkin maddesi hamileliğin ilerlemesini önler. Ikinci ilaç Prostaglandin iki gün sonra alınır. Bu ilaç rahimin kasılmasını sağlar. Hamilelik birkaç saat sonra düşüğe benzer biçimde sona erer. Ilaçla sonlandırma yöntemi, hamileliğin 7. - 9. haftasına kadar uygulanır. Ilaçlar duruma göre doktorun muayenehanesinde, hastanede veya evde alınır. Her iki durumda da kontrole gitmek kesinlikle gereklidir.
Cerrahi yöntem
Hamileliği cerrahi bir müdahale ile sonlandırma, kürtaj genel veya lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Rahim ağzı dikkatlice birkaç milimetre genişletilir, içine bir kanül yerleştirilir ve rahmin iç dokusu tamamen boşaltılır (aspire edilir). Rahimi korumak için çoğu zaman cerrahi müdahaleden önce rahimin ağzını gevşeten Prostaglandin ilacı verilir. Kürtaj hastanede (genelde günübirlik / ayakta, gerekirse de yatılı olarak) veya bu amaca uygun olarak donatılmış bir doktor muayenehanesinde gerçekleştirilir.
Yan etkileri
İlaçlı yöntem
- Genelde âdet dönemindekinden daha şiddetli olan sancılar, rahim içi dokusunun (kanamanın) dışarıya atılmasından sonra hızla azalır. Bu sancılar bazen biraz daha uzun sürebilir; ihtiyaç halinde ağrı kesici verilebilir.
- Çoğu zaman normal âdet dönemindekinden daha şiddetli kanamalar olabilir. Bu kadından kadına farklı olabilir (birkaç günden birkaç haftaya kadar sürebilir).
- Prostaglandin ilacı mide bulantısına ve hafif ishale neden olabilir. Nebenwirkungen
Cerrahi yöntem
- Bazen lokal anestezi yapılırken, cerrahi müdahale esnasında veya sonrasında kısa süreli sancılar ortaya çıkar; ihtiyaç halinde ağrı kesici verilir.
- Genelde 4-5 gün süren âdet dönemindeki kanamadan daha hafif kanamalar olabilir.
- Anestezi mide bulantısına neden olabilir.
Riskler ve olası komplikasyonlar
- Her iki yöntemde de riskler en düşük seviyededir. Ağır komplikasyonlar çok enderdir.
- Hamilelik sonlandırıldıktan sonra doğurganlık ve çocuk doğurma yeteneği devam eder; çok kısa süre sonra tekrar bir hamilelik gündeme gelebilir.
İlaçlı yöntem
- İlaç tedavisi ile rahim için dokusunun tümüyle dışarıya atılmaması veya şiddetli kanamaların olması rahimin tekrar boşaltılmasını (aspre edilmesini) zorunlu kılar. Bu çok seyrek görülen bir vakadır.
- Yöntemin başarısız olması halinde hamilelik devem eder.
Cerrahi yöntem
- Rahim ağzının ve/veya rahim içi tabakasının yaralanması.
- Enfeksiyonlar, şiddetli kanamalar, damarlarda kan pıhtıları (tromboz).
- Rahim içi dokusunun yeterince boşaltılmaması (aspire edilmemesi) ikinci bir müdahaleyi zorunlu kılar.
3. Eğer her iki yöntemi de seçmek mümkün ise karar vermeye yardımcı bilgiler
İlaçlı yöntem
- Anestezi uygulanmaz.
- Şayet hamileliği sonlandırma kararı vaktinde ve kesin olarak verilirse, hamilelik bu yöntemle kısa bir süre içerisinde sonlandırılabilir.
- Prostaglandin ilacı alındıktan birkaç saat sonra rahim içi dokusu dışarıya atılmaya başlar. Dışarıya atılma işleminin (kanamanın) erken veya (nadir durumlarda) geç olması mümkündür.
- Hamileliği sonlandırma bilinçli yaşanır.
- Kanama uzun sürer.
- Rahim içi dokusunun (kanamanın) dışarıya atılmasından sonra karın ağrısı kısa veya uzun sürebilir.
Cerrahi yöntem
- Genel anestezi veya lokal anestezi altında cerrahi müdahale yapılir.
- Kararı vermek için daha fazla zaman vardır.
- Müdahale genelde hamileliğin 7. haftasından önce yapılmaz.
- Müdahale tarihi kesin olarak belirlenir.
- Genel anestezi altında yapılan müdahale hissedilmez.
- Müdahaleden sonra hafif ve kısa süreli kanamalar olabilir.
- Nadiren uzun süreli sancılar olabilir.
4. Hamileliği sonlandırmanın maliyeti ne kadardır?
Hamileliği sonlandırmanın mailyeti oturduğunuz bölgeye göre 700 ile 3000 CHF arasında değişebilir. Bu mailyet temel hastalık sigortası (Grundversicherung) tarafından karşılanır. Bu maliyetin toplam tutarının %10 unu (Selbstbehalt) ve yıllık ödeme (Franchise) tutarını kişinin kendisi ödemek zorundadır.
5. Hamileliği sonlandırmanın kadın üzerinde ruhsal etkileri olabilir mi?
Hamileliğin sona erdirilmesinden sonra ağır ruhsal etkilere maruz kalınması enderdir. Bu durum rahatlama ile üzüntü arası karmaşık duygulara, üzüntü, pişmanlik yada matem tutma ihtiyacına yol açabilir. Bu duruma farklı tepkilerin gösterilmesi gayet normaldır. Hamileliğin sona erdirilmesinin duygusal boyutları, kişinin psikolojik durumuna ve yaşam koşullarına bağlıdır. Hamileliğinizi sonlandırdıktan sonra üzüntü ve suçluluk duygusu geçmediyse bir danışma merkezine başvurabilirsiniz.
6. Hamilelik sonlandırıldıktan sonra
- Yeniden hamilelik gündeme gelebilir. Bu nedenle, bulunduğunuz duruma uygun olan etkili bir korunma yöntemi uygulayınız.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmaya dikkat ediniz.
- Genital enfeksiyondan korunmak için, size hamileliği sonlandırma sırasında verilen tavsiyelere uyunuz: Önerilen süre içinde hijyenik ped kullanın, cinsel ilişkide bulunmayın, sadece ayakta duş alın (banyo yapmayın, yüzmeyin, vajinanızı yıkamayın, saunaya ve hamama gitmeyin).
- Doktorunuzun size bildirdiği zaman zarfı içerisinde kontrol muayenesine gidiniz.
Planlanmamış hamilelik durumunda cinsel sağlık ve aile planlamasının danışmanlık hizmetleri
- Yaş, ulusal köken ve din ayrımı gözetilmeksizin kadınlara, erkeklere ve çiftlerle tarafsız bir adreste, güvenilir ve ücretsiz görüşmeler sunmaktadır. Görüşmeden kısa bir süre önce randevu almanız da mümkündür.
- Cinsel sağlık alanında görevli danışman ile aldığınız karardan bağımsız, istediğiniz sürece kendi durumunuz hakkında düşünüp taş ınma, duygu, şüphe ve ihtiyaçlarınızı ifade etme imkânı
- Hamileliğin sonlandırılması ve hamileliğin devamı (sonlandırmama) durumunda özel ve kamusal destek imkanları hakkında bilgiler
- Hamileliğin sonlandırılması veya sonlandırmama durumunda gerekli işlemlerin yapılmasında yardım
- Hamilelikten korunma yöntemleri ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların oluşmaması için önleyici tedbirler hakkında danışma hizmeti
- Arzu edilirse, hamileliğin sonlandırılmasından sonra da destek verme.
Diğer hizmetler ve danışma merkezlerinin irtibat bilgileri için bkz: www.sante-sexuelle.ch
2014, SANTÉ SEXUELLE SUISSE, Fondation suisse pour la santé sexuelle et reproductive; ALECSS Association suisse latine des spécialistes en santé sexuelle, Éducation – Formation – Conseil; faseg, Fachverband sexuelle Gesundheit in Beratung und Bildung
migesplus’un uzmanlığı ve maddi desteği ile hazırlanmıştır.
www.migesplus.ch – Bir çok dilde sağlık bilgileri